 |
Voi sẽ được thay bằng máy ủi? |
Vùng đất này nguyên trước đây có tên là Cống Rộc, thuộc xã Vinh
Quang huyện Tiên Lãng, Hải phòng, vốn là một bãi biển hoang không một
mái nhà. Các cụ cao niên kể lại rằng sau đó có một người tên là Đoàn Văn
Vươn đã khai hoang lấn biển, làm nhà sinh sống tại đây, và từ đó về sau
người dân theo ông làm nhà, lập ấp, lâu dần tạo nên một vùng dân cư trù
phú như ngày nay. Người dân vì thế thường gọi ông là Kỳ tài Đoàn Văn
Vươn.
Lịch sử cũng ghi lại vào
năm thứ hai triều nhà Nguyễn Phú, bọn cường hào ác bá lập mưu cướp đất
khai hoang của những người dân nơi đây khởi đầu là việc cưỡng chế đất
khai hoang của Kỳ tài Đoàn Văn Vươn, như là trường hợp răn đe điển hình.
Nhưng không chịu khuất phục, người nông dân hiền lành này đã dám đứng
lên cùng với các anh em họ hàng của mình tổ chức chống lại bọn tham quan
bằng mìn tự chế và súng hoa cải. Việc tuy không thành, nhưng tin tức
cũng đã đến tai triều đình, và nhờ đó những người dân đã giữ lại được
đất đai của mình.
Sau này, khi
Kỳ tài Đoàn Văn Vươn mất, người dân đã tôn vinh làm thành hoàng làng, và
đặt tên làng là làng Cưỡng chế, để các thế hệ sau đời đời ghi nhớ ơn
công khai phá và bảo vệ đất đai của ông. Một ngôi đình làng to đẹp cũng
được dựng lên trên nền đất cũ của gia đình ông, nơi vốn trước đây là chỗ
căn nhà bị bọn tham quan giật phá.
Theo
tục lệ từ đó, hàng năm cứ nhằm ngày mùng 5 tháng 1 hàng năm, dân làng
mở hội để tưởng nhớ thành hoàng làng, ngày khai hội cũng chính là ngày
thành hoàng nổ mìn và bắn súng hoa cải chống lại bọn tham quan cưỡng
chế. Lễ hội diễn ra trong 3 ngày.
Ngày
khai hội, sau nghi lễ tế thành hoàng, dân làng cũng tổ chức nghi lễ nổ
mìn và bắn súng hoa cải để diễn lại tích truyện thành hoàng giữ đất
trước đây. Theo tục lệ, mỗi xóm phải làm một quả mìn tự chế, đến giờ đẹp
mang ra cánh đồng trước đình cho nổ thi, xóm nào nổ to nhất sẽ được
nhiều may mắn, nếu mìn không nổ thì sẽ xui xẻo cả năm.
Các xóm cũng cử
ra một người bắn súng hoa cải giỏi nhất để thi bắn, ai bắn giỏi sẽ được
nhận một phần thưởng của các bô lão trong làng. Người được chọn ra thi
bắn phải là người không có tang trở, vợ chồng song toàn, con cái có nếp
có tẻ, làm ăn phát đạt.
Ngoài ra
dân làng còn tổ chức các trò diễn như hôi cá, giật nhà để nhớ về việc
ngôi nhà và đầm thủy sản của thành hoàng bị phá trước đây. Trong trò
diễn, hành trăm máy xúc được trang trí bằng các hình vẽ graffiti bắt
mắt, cùng xông vào ngôi nhà được dân làng dựng sẵn trước đó và kéo sập
trong tiếng hò reo cổ vũ của dân làng. Sau khi căn nhà bị san phẳng,
hàng trăm nam thanh, nữ tú trong làng thi nhau nhảy xuống đầm nước trước
của đình bắt cá. Theo người dân trong làng, người nào càng bắt được
nhiều cá thì sẽ càng gặp nhiều may mắn trong năm.
Lễ
hội làng Cưỡng chế là một nét đẹp văn hóa của người dân vùng biển Tiên
Lãng, nêu cao truyền thống khai hoang lấn biển và bảo vệ đất đai của cư
dân nơi đây.
Nguồn: Facebook/ Nguyễn Lâm Tuấn Anh
Quả là ý tưởng độc đáo, nghe nói tác giả định đăng vào dịp báo Xuân năm con Tỵ 2012.Thế này thì Tiên Lãng có hội đăng đối với hộ Minh Thệ ở Kiến Thụy, Hải Phòng rồi.